CHADŻYBIEJ, KURORT, PLAŻA. ODESKI OBWÓD

Chadżybiejskij liman — liman na nadbrzeżu Czarnego morza rozmieszczony w 7 (9,5) kilometrach na północny zachód od Odessy. Długość limanu koło 31 km, szerokość 0,5-3,5 km (średni — 2,5 km), plac koło 70 km², głębokość do 15 m (średni — do 2,5 m). Słoność limanu zestawia 5-6 ‰. Liman otdielon od morza piaszczyście-żółwikowem mierzeją długością 5 km i szerokością 4,5 km, i nie posiada związku z morzem.

Liman jest zatoką w północno-zachodniej części Czarnego morza; utworzył się przez oddział od morza ujścia rzeczki Mały Kujalnik. Dno Chadżybiejskogo limanu jest pokryte warstwą czarnego brudu, który ma lecznicze jakości. Na tej bazie był otwarty Chadżybiejskij kurort. Nad brzegiem limanu jest rozmieszczony szereg osiedlin – Usatowo (jest sanatorium «Chadżybiej»), Duża Belka, Zimna Belka i dr., letniskowe masywy.

Chadżybiejskij kurort — jeden z najstarszych borowinowych uzdrowisk w imperium rosyjskim i ZSRR; razem z Kujalnickim uzdrowiskiem, był powszechnie znany jeszczo w 1-j trzecie części XIX wieku. Podstawowe naturalne czynniki lecznicze — brud i rapa Chadżybiejskogo limanu. Po porównaniu z Kujalnickim, Chadżybiejskij liman znacznie mnogowodnieje, a koncentracja soleja jego rapy poniżej. Po składzie chemicznym rapa Chadżybiejskogo limanu chłoridnaja sodowo-magnezowa. Brudy limanu, zapasy których oceniają się w 13 młn m³, odnosi się do sulfidnym iłowym i szeroko stosuje się dla leczenia borowinowego. Duża piaszczysta plaża, rozmieszczona nad brzegiem limanu, jest wykorzystywany dla klimatotierapii. Na uzdrowisku organizowane także leczenie jodo-bromnymi i dr. wannami, sztucznie przygotowywane na rapie limanu; przeprowadzają fizjoterapeutyczne procedury, gimnastykę leczniczą.

Funkcjonują sanatorium w wsi Usatowo (200 miejsc) dla dzieci ze schorzeniami organów ruchu i oparcia, a także z następstwami pewnych zachorowań systemu nerwowego; wodogriazieleczebnica. Na bazie sanatorium — dziecięca neurologiczna klinika Odeskiego instytutu naukowo-badawczego medycyny uzdrowiskowej.
Na brudach limanu także bazuje uzdrowisko Zimna Belka. Teraz on jak korpus (kompleks) № 2 wchodzi w strukturę uzdrowiska «Chadżybiej».
Do Chadżybiejskogo limanowi idzie, tak zwany, „trzcinowy” tramwaj (trasa № 20) – jeszcze jedna osobliwość Odessy.